Een fietsbril is een belangrijk onderdeel van de uitrusting van een fietser en een essentieel accessoire voor elke rit. De beste fietsbril beschermt de ogen tegen
- wind,
- regen,
- losgeslagen takken
- en vliegende insecten, ook kan de bril het zicht helpen bij weinig of fel licht.
Helaas heeft een standaard fietsbril weinig zin voor mensen die oogcorrectie nodig hebben en geen contactlenzen kunnen dragen. Hiervoor zijn speciaal gemaakte fietsbrillen op sterkte (vaak aangeduid als ‘Rx’ fietsbrillen) een uitkomst.
Fietsbrillen op sterkte zijn er in vele vormen, maar ze hebben allemaal hetzelfde doel: de ogen van de drager beschermen én zichtcorrectie bieden om een zo duidelijk mogelijk beeld te krijgen van de weg of het pad dat voor je ligt.
Als je overweegt te investeren in jouw eigen fietsbril op sterkte, vind je hier alles wat je moet weten.
Heb ik een fietsbril op sterkte nodig?
Jan Raas stond bekend om het racen in alle weersomstandigheden. In die tijd waren er nog geen speciale fietsbrillen voor mensen met slechter zicht. Een gewone bril die nat werd in de regen was zeker niet ideaal, maar daar moest je het maar mee doen. Gelukkig voor ons zijn er tegenwoordig veel fietsbrillen op sterkte verkrijgbaar.
Als het doel is om het zicht te corrigeren en de ogen te beschermen, dan kom je misschien in de verleiding om genoegen te nemen met je dagelijkse bril. Dit is een perfect werkbare oplossing – Jan Raas heeft dat zeker bewezen – en het is iets wat sommige mensen graag doen.
Een sportbril op sterkte is echter om een aantal redenen de beste optie. Allereerst om het materiaal: een speciale bril heeft onbreekbare monturen en lenzen. Als je een gewone bril draagt en je wordt geraakt door een tak of een steen, is de kans groter dat deze breekt.
Ten tweede biedt de vorm van een sportmontuur een betere bescherming tegen zaken als wind, insecten en vuil en geeft het je een mooi, breed gezichtsveld. Sportmonturen hebben ook zachte rubberen neuspads en pootjes. Dit komt het comfort ten goede en zorgt er ook voor dat de bril tijdens het rijden op zijn plaats blijft en niet wegvliegt als je een plotselinge beweging met je hoofd maakt.
Een sportbril op sterkte geeft je je zekerheid terug
Veel merken produceren inzetstukken op sterkte voor hun brillen. Prescription inserts clip zijn aanwezig in een gewone fietsbril zodat de drager duidelijk kan zien. Ze zijn de meest kosteneffectieve oplossing voor bebrilde fietsers, omdat je op deze manier altijd goed zicht hebt, ook wanneer het regenachtig is.
Dit type bril biedt echter het beste gezichtsveld. Er is geen inzetstuk dat het zicht kan beperken en er is ook minder glasreflectie, wat een probleem kan zijn bij inzetstukken waarbij je de ene lens achter de andere hebt. Een sportbril op sterkte is meestal ook comfortabeler. De afwezigheid van een inzetstuk betekent dat ze niet alleen lichter zijn, maar ook dat de afstand tussen het hoornvlies en het hoekpunt is zoals het hoort.
De fietsbril moet goed blijven zitten tijdens het wielrennen
Een groot nadeel van een alledaagse bril is dat het niet zo stabiel zit. Het is niet zo dat je minder snel fietst hierdoor, maar het kan er wel voor zorgen dat de bril van je neus glijdt, wat bij lange ritten al snel vervelend wordt. Fietsbrillen met glazen op sterkte zijn de meest probleemloze optie, maar ook de duurste. De glazen zijn hetzelfde als van een gewone fietsbril, maar dan met lenzen die speciaal zijn gemaakt om de vereiste mate van correctie te bieden.
Dit betekent dat je nooit gehinderd wordt bij het zien, je ogen zijn bovendien goed beschermd. Omdat wielrennen voor een groot deel kijken is, win je hiermee aan zekerheid. Je weet dat je goed ziet, waardoor je het risico op een valpartij enorm vermindert.
Verwisselbare lenzen
Een voordeel van een sportbril met inzetglazen is dat verwisselbare lenzen mogelijk zijn. Een clip-in insert is ook beter voor mensen met sterke glazen, omdat het niet altijd mogelijk is om hierin te voorzien met een sportbril met enkel glas op sterkte.
Er is ook de mogelijkheid om het inzetstuk te verwijderen en de bril zonder de extra glazen te gebruiken. Handig als je soms liever contactlenzen draagt of als je de bril aan iemand anders moet uitlenen. Bij glazen op sterkte is dit niet mogelijk. Helaas zijn clip-in-inserts meestal gepatenteerd. Er is geen one-size-fits-all oplossing en merken hebben de neiging om slechts inserts aan te bieden voor een zeer beperkte selectie van hun monturen.
Het gebruik van een inzetstuk verkleint ook de afstand tussen het hoornvlies en het hoekpunt (de ruimte tussen de lens en het oogoppervlak). Dit kan problemen veroorzaken met wimpers die aan de binnenkant van de lens wrijven, waardoor deze vuil wordt.
Fietsbril op sterkte
Sommige modellen (meestal brillen die bestaan uit twee afzonderlijke lenzen) kunnen worden vervaardigd met optische correctie zonder hulpstukken.
Het is echter niet mogelijk om een bril met een schildlens geschikt te maken voor mensen die zichtproblemen hebben. Omdat dit soort brillen één enkele lens heeft die doorloopt, zouden er duidelijke problemen zijn bij het maken van verschillende diktes en geometrieën voor elk oog.
De klassieke Oakley Jawbreaker is echter wel verkrijgbaar met een soort glazen op sterkte. Dat gezegd hebbende, zou Oakley’s Shield-implantaattechnologie een oplossing kunnen zijn. De Jawbreaker is bijvoorbeeld verkrijgbaar met glazen op sterkte die in het schild zelf zijn versmolten.
Dit is het beste dat de huidige technologie op het moment kan bieden aan degenen die vast zitten aan een lens op sterkte uit één stuk.
Multifocale lens
Een multifocale lens wordt aanbevolen als je moeite hebt met scherpstellen op dingen die dichtbij zijn, zoals wanneer je kaarten of informatie op je smartphone moet lezen of een lekke band moet repareren. Anders is een enkelvoudige lens het beste omdat je één type zichtcorrectie over de hele lens hebt in plaats van de lens te splitsen tussen nabije, middellange en verre afstanden.
Als je multifocale lenzen gewend bent en ze jou bevallen, ga er dan voor! Anders is meestal een enkelvoudige lens beter. Als je denkt dat je moet stoppen om je fiets te repareren of een kaart moet lezen, neem dan een gewone bril mee in je tas.
Hybride fietsbril op sterkte
Er zijn ook brillen voor diegenen die een hogere sterkte hebben. Sommige merken bieden opties die ergens tussen een bril op sterkte en een insert op sterkte zitten. Het idee achter deze ‘hybride’ bril is om tegemoet te komen aan fietsers met zeer sterke voorschriften, voor wie een standaardbril of inserts niet voldoende zijn.
Zo is er een speciaal systeem, optisch dock genaamd, dat gebruik maakt van een lens die is gemonteerd in een stevige plastic structuur en kan worden gemonteerd in alle soorten materialen (bijvoorbeeld polycarbonaat).
De lenzen klikken rechtstreeks in een compatibel montuur, waardoor het mogelijk is om een veel dikkere lens te hebben dan mogelijk zou zijn met een inzetstuk of glazen op sterkte.
Bescherming tegen de zon
Veel merken produceren tevens een fietsbril op sterkte met opklapbare glazen. Dit heeft als voordeel dat je het bij wisselende weersomstandigheden kunt gebruiken. Zo heb je de ideale bescherming tegen de zon, wanneer dat nodig is, maar ook bij regen blijf je perfect zicht houden.
Een opklapbare bril is dus een goede optie. Deze heeft een binnenlens op sterkte en een getinte buitenlens, die kan worden opgeklapt wanneer het niet nodig is. Het is een eenvoudige oplossing voor het omgaan met wisselende lichtomstandigheden op de weg. Het kent echter veel van dezelfde nadelen als een clip-in inzetstuk, zoals een hoger gewicht en problemen met reflecties vanwege het ontwerp met dubbele lens, wat afleidend kan zijn .
Het belangrijkste voordeel van de flip-up is de onmiddellijke bescherming tegen de zon. Kijk wel uit met gepolariseerde lenzen. Simpel gezegd elimineren gepolariseerde lenzen schittering. Deze functie zorgt voor een goede lens in heldere omstandigheden waar de weerkaatste schittering jouw ogen kan belasten. Gepolariseerde lenzen worden aanbevolen voor wateractiviteiten en autorijden, maar zijn niet ideaal voor wielrennen op de weg. Het ontwaren van een olievlek of kuil zou bijvoorbeeld moeilijker zijn met een gepolariseerde lens, omdat het je dieptewaarneming kan verstoren.
Let op de volgende zaken als je een fietsbril op sterkte wilt kopen
Net als bij een ‘normale’ fietsbril, is het belangrijk dat je de juiste lenstint kiest voor je fietsrit. Of je nu kiest voor een clip-in-inzetstuk of voor glazen op sterke, je moet een lenstint kiezen voor jouw nieuwe fietsbril op sterkte. De lenstint beïnvloedt hoeveel licht er door de lens gaat en bepaalde tinten werken beter in verschillende omstandigheden.
Roze en amberkleurige tinten kunnen bijvoorbeeld de gezichtsscherpte verbeteren bij bewolkte omstandigheden, terwijl heldere lenzen het beste werken bij weinig licht. Over het algemeen geldt: hoe helderder het is, hoe donkerder de tint die je nodig hebt.
Om de juiste tint te kiezen, moet je zorgvuldig rekening houden met het weer in jouw regio en de omstandigheden die jij waarschijnlijk het meest zult tegenkomen. Woon je ergens met wisselende omstandigheden, dan is een meekleurende lens (lichtreactief) wellicht de beste optie.
Hoe kies je een montuur?
Er zijn over het algemeen minder modellen beschikbaar voor fietsbrillen op sterkte, maar er zijn nog steeds genoeg opties voor mensen met verschillende smaken. Het ontwerp van het montuur bepaalt hoe de bril op jouw gezicht aanvoelt, het effect dat de aerodynamica heeft en de algehele esthetiek. Veel ervan is een kwestie van persoonlijke voorkeur en er zijn een paar belangrijke modellen waaruit je kunt kiezen.
Full-frame brillen hebben een montuur dat helemaal rond de lens of lenzen loopt. Dit biedt een goede mate van bescherming voor de lens, maar kan het gezichtsveld enigszins beperken.
Bij een halfmontuurbril is de lens gemonteerd op een strook plastic die over het voorhoofd loopt (of onder de ogen in het geval van sommige modellen). Dit zorgt voor een breder gezichtsveld en een lager gewicht dan een full frame.
Er zijn ook frameloze brillen, waarbij de pootjes direct aansluiten op de lens. Als je deze bril echter op sterkte wilt hebben is de enige manier om er dan inzet stukken bij te gebruiken.
Hoeveel kost een fietsbril op sterkte?
Je mag verwachten dat je meer betaalt voor een fietsbril op sterkte dan voor een standaard bril. De lenzen moeten volgens jouw specificatie worden vervaardigd en vervolgens door een specialist in het montuur gezet worden. Dit zorgt voor een hogere prijs, terwijl ook de doorlooptijd toeneemt. Over het algemeen betaal je tussen de € 150 en € 400 voor een goede fietsbril op sterkte. De wachttijden variëren van enkele dagen tot enkele weken.
Hoe maak je een fietsbril op sterkte schoon?
Als je van rijden in de modder houdt, neem dan de tijd om je bril te verzorgen volgens de aanbevelingen van de fabrikant na een smerige rit. Het reinigen van fietsbrillen met glazen op sterkte sterkte is niet anders dan het reinigen van andere soorten brillen. Gebruik gewoon het meegeleverde lensdoekje om ze regelmatig af te vegen. Als ze echt vuil worden, kun je een speciale lensreiniger gebruiken om het vuil te verwijderen zonder de lens te beschadigen.
Warm zeepsop kan worden gebruikt om het montuur schoon te maken. Het reinigen van clip-in inzetstukken is moeilijker. Hier zijn twee sets lenzen aanwezig. Het inzetstuk moet uit het montuur worden verwijderd volgens de instructies van de fabrikant en elke lens moet op dezelfde manier worden schoongemaakt, zoals hierboven beschreven. Regelmatige en juiste reiniging van jouw fietsbril op sterkte verlengt de levensduur. De bril is belangrijk, want goed fietsen is goed kijken. Je onderhoudt je fiets immers toch ook en zorgt ervoor dat deze in perfecte staat verkeert?
